Budowa paznokci - Anatomia Choroby i Pielęgnacja

Pielęgnacja paznokci to nie tylko dbałość o ich wygląd, ale przede wszystkim o zdrowie. Poznaj tajniki budowy paznokcia, dowiedz się, jakie choroby mogą Cię dotknąć i jak im zapobiegać.

Płytka paznokci zbudowana jest z keratyny i stanowi największą, jednocześnie najbardziej znaną część paznokcia. Barwa płytki zależy w znacznym stopniu od unaczynienia skóry pod nią. Pod płytką paznokcia umiejscowiona jest kolejna część paznokcia zwana łożyskiem. Płytka składa się z trzech głównych warstw:

• warstwy grzbietowej zbudowanej z ciasno złożonych komórek zrogowaciałych,
• warstwy pośredniej zbudowanej z luźno rozłożonych komórek,
• warstwy wewnętrznej składającej się z nabłonka.

Łożysko - spaja płytkę z naskórkiem, zaopatrując ją w substancje odżywcze. Pod spodem u zbiegu końca płytki i skórki znajduje się macierz paznokcia.

Macierz – sporadycznie bywa nazywana korzeniem, ponieważ z tego miejsca wyrasta paznokieć. W macierzy formują się nowe komórki płytki. Jakiekolwiek uszkodzenie macierzy paznokcia powoduje zaburzenia wzrostu co objawia się np. zmianą kształtu, czy też struktury płytki. Mleczne przebarwienie w kształcie półksiężyca znajdujące się w górnej części paznokcia to obłączek (lunele). Jego funkcją jest łączenie macierzy paznokcia z płytką. Jest jaśniejszy, ponieważ nie przylega do macierzy tak dokładnie jak reszta płytki. Większa część społeczeństwa nie posiada obłączka na małym palcu, niekiedy nie ma go również na palcu serdecznym. Z kolei najbardziej wyraźny obłączek znajduje się na kciuku. Brak mlecznego półksiężyca może być oznaką problemów zdrowotnych.

Wolny brzeg paznokcia – jest to końcowa część paznokcia nieprzylegająca bezpośrednio do naskórka.

Wał paznokcia – jest to warstwa skóry okalająca płytkę paznokcia, która go chroni i utrzymuje na miejscu. Wały paznokcia dzielimy na dwie strefy, wały boczne znajdujące się po obu stronach płytki oraz jeden wał tylny znajdujący się u góry.

Obrąbek naskórkowy (zwany również Hyponychium) - jest to bariera chroniąca łożysko przed dostawaniem się wody. Zabezpiecza paznokieć przed infekcjami, a uszkodzenie tej bariery może być przyczyną stanów bakteryjnych i zapalnych. Do uszkodzenia może dojść podczas nieumiejętnego wykonywania zabiegu manicure. Nadmierny przyrost obrąbka może również być oznaką cukrzycy.

Eponychium – przedłużenie naskórka u podstawy płytki paznokci. Odpowiada za ochronę paznokci przed infekcjami. Nie należy zbyt mocno odsuwać skórek (znany manicure kombinowany), ponieważ każdy ma inną budowę płytki i może zdarzyć się uszkodzenie skórki (zanokcica czytaj niżej) może dojść nawet do zapalenia kości.

Na grafice poniżej przedstawiona jest anatomia i budowa paznokcia.

Funkcje paznokci

Paznokcie pokrywają nie wielki odsetek ciała człowieka i mogło wydawać, by się, że nie pełnią żadnej istotnej funkcji. Nic mylnego, podstawową funkcją paznokci zarówno u stóp, jak i u dłoni jest ochrona zakończeń nerwowych palców. Niczym miniaturowa tarcza chroniąca unerwione, miękkie miejsca. Poza tym w wielu przypadkach paznokcie potrafią informować o różnych jednostkach chorobowych organizmu. Poprze analizę faktury płytki, koloru, obłączków czy kształtu można określić stan zdrowotny organizmu oraz braki niektórych minerałów, składników odżywczych, problemów sercowych, czy metaboliczne. Ważne jest, więc aby przystępując do zabiegów kosmetycznych wykonywanych w obrębie paznokci posiadać te istotne informacje. Pomogą nam one uniknąć przykrych sytuacji. Poniżej postaram przybliżyć kilka najczęściej spotykanych objawów złego stanu paznokci.

Choroby Paznokci

Zwiększona łamliwość paznokci – spotykamy się z tym często przy niedoborze magnezu i żelaza.

Kruchość paznokci – występuje przy braku krzemu.

Zaburzenia tworzenia paznokci – przyczyną może być przewlekły niedobór cynku. Koniecznie należy skonsultować to z lekarzem, aby podjąć ogólne badania.

Zwyrodnienia paznokci – obserwujemy w przebiegu atopowego zapalenia skóry.

Palce dobosza – występują w chorobach serca (zespole Fallota, przewlekłym sercu płucnym) i chorobach płuc (rozstrzeniach oskrzeli oraz mukowiscydozie).

Leukonychia – to drobne białe plamki płytki paznokcia. Mogą być wynikiem niewielkich urazów. Przyczyną poprzecznych bruzd może być nadmierne odsuwanie skórki od paznokcia podczas zabiegu kosmetycznego. Poprzeczne bruzdowanie jest również wynikiem nadmiernego i długotrwałego ucisku płytki paznokcia, najczęściej kciukiem.

Onycholiza – całkowite lub częściowe odklejenie się płytki paznokciowej od łożyska w wyniku działania różnych czynników. Do takich czynników ryzyka zaliczyć można np. urazy mechaniczne. Przyczyną onycholizy może być ostry uraz typu uderzenie ciężkim przedmiotem, jak i będące następstwem częstego zbyt długiego przedłużania paznokci urazy przewlekłe. Przyczyną oddzielania się paznokci bywają również zakażenia wirusowe, grzybiczne, bakteryjne oraz choroby skóry, takie jak łuszczyca, łysienie plackowate, czy liszaj płaski, objawy onycholizy mogą generować również niektóre leki oraz choroby ogólnoustrojowe, takie jak porfiria, cukrzyca czy choroby tarczycy.

Przerost paznokci – występuje podczas cukrzycy, charakteryzuje się żółtymi przebarwieniami oraz zgrubiały paznokieć zwany hiperkeratozą. U młodych ludzi spowodowany uszkodzeniami mechanicznymi.

Rogowacenie pod paznokciowe – jest jednym z objawów łuszczycy. Towarzyszy mu żółte zabarwienie paznokci.

Grzybica – w początkowym etapie zmiany dotykają tylko brzegów paznokci, które zmieniają barwę na żółtą, białą lub brunatną. W następnym etapie dochodzi do odklejenia się płytki od łożyska co powoduje odkształcenia się paznokcia. Następnie dochodzi do pofałdowania, pogrubienia i ostatecznie do odpadnięcia całego paznokcia. W momencie wystąpienia wyżej wymienionych objawów należy zgłosić się do specjalisty medycyny z zakresu dermatologii.

Zanokcica (zastrzał) – to ostre zapalenie bakteryjne części palców ręki, rzadziej stóp. Zastrzał to dosyć popularna przypadłość, najczęściej powstaje w wyniku drobnych urazów np. w trakcie sprzątania, prania, zadrapania, ukłucia czy w wyniku zbyt głębokiego manicure. Do zakażenia dochodzi również podczas nieprawidłowego dbania o skórki wokół płytki paznokcia: obgryzanie, zbyt mocne przycinanie lub używanie niezdezynfekowanych narzędzi kosmetycznych, takich jak cążki do skórek, czy pilniczki do paznokci. Zastrzały pojawią się częściej u osób, których występują problemy z wrastającymi paznokciami, do rany dostają się bakterie, takie jak: gronkowiec czy paciorkowiec, wywołując stan zapalny, a finalnie zakażenie. Aby zminimalizować ryzyko pojawienia się problemów tego typu, narzędzia i akcesoria kosmetyczne obowiązkowo przed każdym zabiegiem powinny być poddawane procesowi sterylizacji przy pomocy specjalistycznego sprzętu. Najlepszym urządzeniem do sterylizacji narzędzi kosmetycznych jest autoklaw kosmetyczny i medyczny (atrakcyjną ofertę sprzętu do dezynfekcja i sterylizacji oferuje hurtownia fryzjersko kosmetyczna GetFull.pl). Stan zapalny zajmuje zarówno skórę, jak i tkankę podskórną, w skrajnych przypadkach może objąć nawet struktury kostne, stawowe i ścięgna. W takich przypadkach należy reagować. W początkowym stadium można ogniska zapalne smarować Rywanolem w maści, jeśli jednak stan się pogorszy należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Kandydoza – drożdżyca paznokci i wałów paznokciowych. Początkowo objawia się obrzękiem i zaczerwienieniem. Wały około paznokciowe są zgrubiałe i bolesne, a podczas ucisku może sączyć się wydzielina ropna. Drożdżyca wałów paznokciowych może również rozprzestrzeniać się na płytkę paznokcia, wówczas przyjmuje ona brunatną barwę, stają się zmatowiałą, oddziela się od łożyska i często ulega procesowi rozwarstwienia. Zalecza się kontakt z lekarzem i leczenie farmakologiczne.

Brodawki – zakażenie wirusowe często powodują powstawanie brodawek paznokci. Brodawki pod paznokciami i około paznokciowe są zwykle wywoływane przez wirusa HPV – 1, 2, 4. Zmiany często występują u dzieci i młodzieży. Bywają następstwem drobnych urazów płytki paznokciowej. U dzieci, ale i nie tylko często powiązane są z obgryzaniem paznokci, nawyk ten doprowadza do zaburzeń jego wzrostu. Farmakologiczne leczenie tej przypadłości dostępne jest bez recepty.

Zielony paznokieć – Zakażenie pałeczką ropy błękitnej może objąć jeden lub kilka paznokci, a także obszary do nich przyległe. Oprócz charakterystycznego, zielonkawego zabarwienia i nalotu to często towarzyszą również jego rozwarstwienia, kruchość oraz aproksymalny stan zapalny wału paznokcia.

Tych nieprzyjemnych przypadłości możemy się nabawić:

• Nie dbając od odpowiedni poziom higieny dłoni.
• Nie myjąc ich po przebywaniu na dworze, kontakcie ze zwierzętami, po wizycie w toalecie, itp. zaniedbując regularne czyszczenie przestrzeni pod paznokciami, używając czyichś narzędzi przeznaczonych do manicure.
• Korzystając z usług salonów manicure nieprzykładających wagi do higieny, dezynfekcji narzędzi lub nieużytkowania jednorazowych.
• Nosząc stylizacje żelowe lub akrylowe, które zapowietrzają się z różnych powodów, tworząc przy tym miejsce zbierania się wilgoci i zanieczyszczeń. Ważne jest dostać w momencie usługi stylizacji paznokci wiedzę o przestrzeganiu zasad, które zabezpieczą Twoje paznokcie! Profesjonalna Stylistka powinna mieć wiedzę jak poradzić sobie z tym stanem rzeczy, nie trzeba udawać się do lekarz.

Jak postępować, kiedy zauważysz na paznokciu zielony nalot:

• Zadzwoń do swojej stylistki i poinformuj ją o tym fakcie, wizyta na odnowę stylizacji musi koniecznie być przyspieszona.
• Ważne wiedzieć, skąd bierze się zielona pleśń na paznokciu pod stylizacją. Środki chemiczne, które wykorzystujemy w domu do sprzątania oraz kwasy owocowe i warzywne z kiszonek, wchodzą w reakcję z produktem na paznokciach i osłabiają ich żywotność. Robią się mikro rozwarstwienia, gdzie dochodzi brudna woda i wilgoć, co powoduje rozwój pleśni. Unikniemy takiej sytuacji, kiedy po użyciu jednego z ostrych środków umyjemy natychmiast dłonie ciepłą wodą z mydłem.

Teraz wiesz jak ważny temat poruszyłam. Jak uniknąć bądź, jak zachować się, kiedy znajdziesz się w powyższych sytuacjach. Pamiętaj, aby w Gabinecie, z którego korzystasz były przestrzegane wszelkie normy i procedury sanitarne.

Do tych wiadomości muszę dodać jeszcze, że prawidłowe i świadome odżywianie się, również niweluje choroby wyżej wymienione. O dobroczynnym działaniu witamin wiemy, ale nie jest to takie oczywiste, że organizm dobrze odżywiony lepiej radzi sobie z infekcjami.

Suplementy diety uzupełniają, nie zastępują prawidłowej diety i zdrowego trybu życia, w tym pielęgnacji. Polecam preparat, który zawiera biotynę, skrzyp polny, wyciąg z pokrzywy, witaminy z grupy B+C+E. Oprócz zdrowszego i lepszego samopoczucia można nabyć piękne, zdrowe paznokcie, które cieszą i dodają pewności siebie. Z pomocą mogą przyjść profesjonalne kosmetyki Apis, firma ta posiada linię poznaczoną do pielęgnacji dłoni i stóp. Twój stan paznokci leży dosłownie w Twoich rękach.

Jeśli poświęciłaś czas na zapoznanie się z treścią tego artykułu, to świadczy o tym, że należysz do jednych z tych osób, które chcą zdobyć:

• Wiedzę o bezpieczeństwie w Gabinecie Kosmetycznym.
• Wiedzę o paznokciach.
• Nowe kwalifikacje zawodowe.
• Pomysł na siebie, ulepszyć swój standard życia.

Ten artykuł ma zapewnić Ci:

• Bezpieczeństwo w gabinecie kosmetycznym, będziesz świadomie polecać i wykonywać usługi kosmetyczne.
• Budowa paznokci i posiadana wiedza na ten temat, może być wyznacznikiem niektórych gabinetów kosmetycznych, nieprzestrzegających, odgórnych procedur epidemiologiczno-sanitarnych.
• Zachęcić Cię do rozszerzenia horyzontu zawodowego – jeśli interesuje Cię temat pielęgnacji i stylizacji paznokci, możesz skorzystać ze szkoleń zawodowych.

Jeśli zainteresował Cię ten artykuł i chciałabyś wiedzieć więcej to zapraszam do kontaktu ze mną. Nazywam się Agnieszka Witkowska, od 2012 roku prowadzę własną działalność związaną z branżą kosmetyczno-szkoleniową Szkoła Piękna i Pasji Lawendowe Zacisze w Szczecinie na stanowisku stylista, edukator. Istnieje jako instytucja szkoleniowa w wojewódzkim UP pod nr ewidencyjnym 2.32/00063/2022. To co wykonuje jest moją pasją i życiowym planem. Od zawsze kiedy pamiętam, miałam ogromną chęć poprawienia tego, co widzę i pomagania ludziom. Uwielbiam zdobywać wiedzę i przekazywać ją dalej. Branża beauty jest dziedziną, w której sekrety i wiedza się dezaktualizuje i wymaga ciągłego dokształcania się. Nie tylko pracując w zawodzie warto być na bieżąco z nowościami, ale też jako klientka warto abyś była świadoma i znająca podstawy anatomii paznokci. Twój los leży w Twoich rękach. Jeśli nie jesteś pewna czy wiesz odpowiednio dużo, to zadzwoń śmiało do mnie tel. 512 334 771. Zdobywanie wiedzy to inwestycja na lepszą przyszłość.

Stylista, edukator - Agnieszka Witkowska